Rússneska


Rússneska
BA – 120 einingar
Rússneska er eitt af útbreiddustu tungumálum veraldar og hafa um 150 milljónir manna rússnesku að móðurmáli. Kunnátta í rússnesku er mikilvæg fyrir pólitísk, efnahagsleg og ekki síst fyrir menningarleg samskipti við Rússland, löndin sem áður tilheyrðu Sovétríkjunum og Austur-Evrópu. Rússneska er – og verður – eitt af mikilvægustu tungumálum alþjóðlegra samskipta og stjórnmála.
Skipulag náms
- Haust
- Mál og menning á umbrotatímum
- Mál og menning I: Vinnulag og aðferðir í hugvísindum
- Rússnesk málfræði I
- Rússnesk málnotkun I
- Rússland: Saga og menning A
- Vor
- Mál og menning II: Hugmynda- og málvísindasaga
- Mál og menning II: Hugmynda- og málvísindasaga
Mál og menning á umbrotatímum (MOM101G, MOM102G)
Meginmarkmið námskeiðsins er að veita nemendum grunnþjálfun í meðferð ritaðs máls og fræðilegum skrifum. Nemendur hljóta þjálfun í ritun með vikulegum heimaverkefnum, fyrirlestrum, umræðum og ritstundum. Auk þess heimsækja nemendur Ritver Háskóla Íslands og fá þar ráðgjöf. Í námskeiðinu er fjallað um vinnulag við ritun fræðilegra texta, val og afmörkun viðfangsefnis, byggingu ritsmíðarinnar, heimildanotkun og frágang. Nemendur fá einnig þjálfun í málnotkun í fræðilegum textum og fjallað verður meðal annars um málsnið, stíl, stafsetningu, greinarmerkjasetningu og hjálpargögn málnotenda. Nemendur skrifa fræðilega ritgerð í leiðsagnarmati og fá reglulega endurgjöf kennara og aðstoðarkennara. Námsmat byggist á vikulegum heimaverkefnum, miðmisserisverkefni, lokaverkefni og virkri þátttöku nemenda í tímum, ritstundum og heimsóknum í Ritverið.
ATHUGIÐ! NÁMSKEIÐIÐ ER KENNT Á ÍSLENSKU OG Í STAÐNÁMI. ÞEIR SEM TAKA NÁMSKEIÐIÐ Á ENSKU OG Í FJARNÁMI EIGA AÐ VERA SKRÁÐIR Í MOM102G.
MOM101G er ætlað nemendum í erlendum tungumálum ÖÐRUM en ensku. Nemendur í ensku og þeir sem ekki eiga íslensku að móðurmáli eiga að vera skráðir í MOM102G.
Mál og menning I: Vinnulag og aðferðir í hugvísindum (MOM101G, MOM102G)
Námskeiðið er inngangsnámskeið í Mála- og menningardeild. Megin markmið og tilgangur námskeiðsins er kynning á grundvallar hugtökum og sértækum orðaforða á þessu sviði, skoðun á gagnrýnni hugsun til að auka lesskilning akademískra texta, innleyðing gagnlegra námsaðferða og fræðilegra vinnubragða er stuðla að árangursríku háskólanámi, umræður um ritstuld og fræðilegan heiðarleika, mat á fræðilegum kröfum o.s.frv. Nemendur fá hagnýta þjálfun í gagnrýnu mati á fræðilegum textum og gagnrýnni greiningu innihalds þeirra, að þekkja/auðkenna ákveðna orðræðu (munstur) og uppbyggingu ýmissa textategunda, að velja viðeigandi og trúverðugar heimildir og kynningu á greinandi lestri. Að auki fá nemendur að kynnast mikilvægi akademísks læsis til að auka skilning á fræðilegu efni, ritun þess og framsetningu.
Námskeiðið er kennt á ensku og er ætlað nemendum:
- Í ensku til BA
- Annarra erlendra tungumála en ensku
*Þeir nemendur sem vantar einingar vegna breyts fyrirkomulags Mála og menningar námskeiðana, þar sem MOM102 var áður 5 einingar, þurfa að bæta við sig einstaklingsverkefni (MOM001G, 1 eining) innan MOM102 námskeiðsins.
- Þetta einstaklingsverkefni er einungis ætlað þeim nemendum sem sátu MOM202G fyrir skólaárið 2024-2025, og eru núna í MOM102G, og því einungis með 9 einingar í Mála og menningar námskeiðunum.
- Nemendur sem ætla að bæta upp einingafjöldann með 6 eininga námskeiði innan greinar er frjálst að gera það og taka ekki þetta einstaklingsverkefni.
Til að skrá sig í einstaklingsverkefnið þarf að hafa samband við kennara MOM102G.
Rússnesk málfræði I (RÚS103G)
Ítarlega er farið yfir stafrófið, framburðar- og réttritunarreglur og málfræði sem nemendum á byrjendastigi er ætlað að kunna skila á, s.s.:
- nafnorð, lýsingarorð og fornöfn í nefnifalli eintölu og fleirtölu
- beyging nafnorða og fornafna í eintölu
- töluorð
- nútíðarbeyging sagna
- einfaldar spurningar og svör
- setningafræði
Nemendur fá einnig þjálfun í lestri og ritun einfaldra texta.
Í námskeiðinu er farið yfir fyrri hluta þess efnis sem ætlaður er til að ná þekkingu á færnistigi A1 - samkvæmt Evrópurammanum (CEFR).
Engrar forkunnáttu er krafist.
Kennsluhættir / vinnulag:
Námskeiðið krefst virkrar þátttöku nemenda. Tímarnir samanstanda af hefðbundinni kennslu sem og lifandi tal- og málfræðiþjálfun. Kennsluefni byggir á töflum og yfirliti yfir málfræði, textum og æfingum af ýmsu tagi.
- Áhersla er lögð á að nemendur sinni heimavinnu og séu virkir í kennslustundum.
- Auk hefðbundinnar kennslu í málfræði eru haldnir vikulegir 40 mínútna málfræðiæfingatímar.
- Námskeiðið er kennt á fyrri hluta misserisins.
Rússnesk málnotkun I (RÚS104G)
Ítarlega er farið yfir framburðarreglur. Unnið verður með orðaforða sem ætlaður rússneskunemum á byrjendastigi. Nemendur fá þjálfun í að setja fram einfaldar spurningar og svör, halda uppi einföldum samræðum, segja frá sjálfum sér, fjölskyldu sinni, áhugamálum og nærumhverfi, endursegja texta og fjalla um þá. Byggt er á þeirri málfræði sem unnið er með í RÚS103G (Rússnesk málfræði I).
Í námskeiðinu er farið yfir fyrri hluta þess efnis sem ætlaður er til að ná þekkingu á málfærnistigi A1 - samkvæmt Evrópurammanum (CEFR).
Til að geta tekið þátt í þessu námskeiði þurfa nemendur jafnframt að vera þátttakendur í, eða hafa lokið, RÚS103G Rússnesk málfræði I.
Kennsluhættir / vinnulag:
Námskeiðið krefst virkrar þátttöku nemenda. Kennsluefni byggir textum og æfingum af ýmsu tagi. Áhersla er lögð á talþjálfun, hlustun og skriflegar æfingar.
- Áhersla er lögð á að nemendur sinni heimavinnu og séu virkir þátttakendur í kennslustundum.
- Auk hefðbundinnar kennslu eru vikulegir tímar í málveri.
- Námskeiðið er kennt á fyrri hluta misserisins.
Rússland: Saga og menning A (RÚS106G, RÚS201G)
Stiklað verður á stóru í sögu Rússlands frá upphafi hins forna Kænugarðs-ríkis og fram að byltingunni 1917. Fjallað verður um hvernig t.d. landfræði- og náttúrfarslegar aðstæður, rétttrúnaðurinn, einráðir keisarar og bændaánauðin höfðu áhrif á þróun lands og þjóðar. Þá verður sjónum beint að stöðu samfélagsstofnana og ólíkra hópa í landinu, hugmyndasögu og hvað varð til þess að jarðvegur skapaðist fyrir byltingu bolshévíka árið 1917.
Námskeiðið er kennt á fyrri hluta misserisins.
Mál og menning II: Hugmynda- og málvísindasaga (MOM201G, MOM202G)
Falsfréttir, falsanir byggðar á gervigreind og afneitun á vísindalegum og sögulegum staðreyndum verður stöðugt algengari í okkar samtíma. Því er mikilvægara en nokkru sinni fyrr að vera fær um að greina og skilja stjórnmál, menningu og samfélagið með gagnrýnu hugarfari.
Í námskeiðinu er athygli beint að menningu og málvísindum í þeim tilgangi að efla getu ykkar sem nemendur og borgarar til þess að túlka sjónræna menningu, texta og tungumál. Þið fáið þjálfun í að beita hæfileikum ykkar með greiningu á stuttum frásögnum, skoðun á ljósmyndum og með því í rýna í nokkur áhugaverð einkenni tungumálsins. Stuðst verður við valda kafla eða greinar um bókmenntafræði, menningarfræði, sjónræn menning og málvísindi.
Megináhersla í kennslustundum verður lögð á að efla gagnrýna hugsun og umræður. Þið fáið tækifæri til að deila skoðunum ykkar með samnemendum og verða þátttakendur í umræðusamfélagi um viðfangsefni námskeiðsins.
Námskeiðshlutar:
- Textar undir smásjá
- Sjónræn menning og myndlæsi
- Að skilja tungumál
Mál og menning II: Hugmynda- og málvísindasaga (MOM201G, MOM202G)
Falsfréttir, falsanir byggðar á gervigreind og afneitun á vísindalegum og sögulegum staðreyndum verður stöðugt algengari í okkar samtíma. Því er mikilvægara en nokkru sinni fyrr að vera fær um að greina og skilja stjórnmál, menningu og samfélagið með gagnrýnu hugarfari.
Í námskeiðinu er athygli beint að menningu og málvísindum í þeim tilgangi að efla getu ykkar sem nemendur og borgarar til þess að túlka sjónræna menningu, texta og tungumál. Þið fáið þjálfun í að beita hæfileikum ykkar með greiningu á stuttum frásögnum, skoðun á ljósmyndum og með því í rýna í nokkur áhugaverð einkenni tungumálsins. Stuðst verður við valda kafla eða greinar um bókmenntafræði, menningarfræði, sjónræn menning og málvísindi.
Megináhersla í kennslustundum verður lögð á að efla gagnrýna hugsun og umræður. Þið fáið tækifæri til að deila skoðunum ykkar með samnemendum og verða þátttakendur í umræðusamfélagi um viðfangsefni námskeiðsins.
Námskeiðshlutar:
- Textar undir smásjá
- Sjónræn menning og myndlæsi
- Að skilja tungumál
- Haust
- Rússnesk stjórnmál og samfélag
- Rússneskar bókmenntir I: 19. öld
- Vor
- Rússneskar bókmenntir II: 20. öld
- Tungumál og leiklistV
Rússnesk stjórnmál og samfélag (RÚS110G)
Í námskeiðinu er fjallað um stjórnkerfi Rússlands eins og það hefur þróast frá hruni Sovétríkjanna. Áhersla verður lögð á umbreytingu stofnana frá sovéttímanum og til dagsins í dag, og birtingarmyndir valds fyrr og nú. Rætt verður um hlutverk forsetaembættisins, þróun og áhrif fjölmiðla og hvernig samspil pólitískra afla og togstreita hagsmuna hefur mótað orðræðu rússneskra stjórnmála. Einnig er fjallað um uppgang þjóðernishyggju, hlutverk rússnesku rétttrúnaðarkirkjunnar, virka og óvirka stjórnarandstöðu og vaxandi einangrun Rússlands gagnvart Vesturlöndum. Loks er hugað að sovéskri arfleifð Rússlands og hvernig orðræðuform fortíðarinnar eru endurframleidd og endurnýtt í samtímaumræðu, og túlkun á sögunni vopnvædd í viðleitni rússneskra stjórnvalda til að endurheimta yfirráð fortíðarinnar.
Rússneskar bókmenntir I: 19. öld (RÚS201GRÚS106G)
Fjallað verður um strauma og stefnur í rússneskum bókmenntum á 19. öld. Lesin verða verk í íslenskum eða enskum þýðingum eftir nokkra helstu rithöfunda Rússlands. Við skoðum bókmenntatýpur og þemu, sem og hlutverk og stöðu bókmennta í samfélagsumræðu og gagnvart ríkisvaldinu og ritskoðuninni í Rússlandi á gullöld rússneskra bókmennta á 19. öld og við aldahvörf.
Kennsluhættir / vinnulag:
- Kennsla byggir á fyrirlestrum og umræðum í tímum.
- Mikilvægt er að nemendur séu duglegir að lesa, ígrundi þær spurningar og umhugsunarefni sem sett verða fram í tengslum við lesefnið hverju sinni (á Canvas) og taki þátt í umræðum í tímum.
- Stuðst verður við kvikmyndir eða upptökur á sviðsuppfærslum í tengslum við efnið eftir því sem hægt er og tími vinnst til.
Námskeiðið er kennt á fyrri hluta misserisins
Rússneskar bókmenntir II: 20. öld (RÚS213G)
Í upphafi 20. aldar var mikil gróska í öllu menningarlífi í Rússlandi og bókmenntirnar voru þar engin undantekning. Hver urðu örlög bókmenntanna og rithöfunda í umróti byltingar og borgarastríðs, á tímum ógnarstjórnar í Sovétríkjunum og síðar á tímum þíðu, stöðnunar og hruns Sovétríkjanna? Fjallað verður um samfélagslegt, pólitískt og heimspekilegt hlutverk bókmennta í Rússlandi/Sovétríkjunum, stöðu höfundarins gagnvart einræði og ritskoðun, og samtali bókmenntanna við fortíð, samtíð og framtíð.
Kennsluhættir / vinnulag:
- Kennsla byggir á fyrirlestrum og umræðum í tímum.
- Mikilvægt er að nemendur séu duglegir að lesa, ígrundi þær spurningar og umhugsunarefni sem sett verða fram í tengslum við lesefnið hverju sinni (á Canvas) og taki þátt í umræðum í tímum.
- Stuðst verður við kvikmyndir eða upptökur á sviðsuppfærslum í tengslum við efnið eftir því sem hægt er og tími vinnst til.
Námskeiðið er kennt á seinni hluta misserisins.
Tungumál og leiklist (MOM401G)
Valnámskeið í leiklist fyrir nemendur í Mála- og menningardeild, á 2. og 3. ári BA-náms, er samstarfsverkefni deildarinnar.
Nemendur vinna með þekkt leikverk á því tungumáli sem þeir eru að læra, en kennslan fer fram á íslensku og nemendur geta nýtt sér íslensku þýðinguna ef vill.
Nemendur velja senur úr verkinu með sviðsetningu í huga.
Þessi hluti skiptist í upphitunaræfingar, slökunaræfingar og ýmis konar framburðaræfingar. Vinna nemenda felst í samvinnu að leita leiða við uppsetningu þeirra sena sem valdar voru í fyrri hlutanum.
Kennarar í þeim tungumálum sem taka þátt aðstoða við framburð og tjáningu í viðkomandi tungumáli.
Kennslan fer fram í fyrirlestrasal Veraldar á miðvikudögum frá kl. 15:00 til 18:00 og er mæting forsenda þess að þetta verkefni nái markmiðum sínum.
Hámarksfjöldi nemenda er 15.
Hafðu samband
Skrifstofa Hugvísindasviðs
Aðalbygging, 3.hæð - Sæmundargötu 2
Sími: 525 4400
Netfang: hug@hi.is
Skrifstofan er opin virka daga frá kl 10:00–12:00 og 13:00–15:00.
Nemendur á Hugvísindasviði geta einnig nýtt sér Þjónustuborð á Háskólatorgi. Hægt er að nálgast upplýsingar í netspjalli hér á síðunni.
Fylgstu með Hugvísindasviði:

Hjálplegt efni
Ertu með fleiri spurningar? Hér finnurðu svör við ýmsum þeirra og upplýsingar um ýmislegt annað sem gott er að hafa í huga þegar þú velur nám.