Algengar spurningar - Lýðheilsuvísindi, faraldsfræði og líftölfræði

Með þverfræðilegu námi er átt við að nemendur og kennarar hafi fjölbreyttan fræðabakgrunn og að námið sé samsett úr námskeiðum fleiri en eins fræðasviðs og deilda innan þess. Þverfræðilegt nám gerir nemendum kleift að velja úr miklum fjölda valnámskeiða í hefðbundnum fræðigreinum og móta þannig námið í átt að sínu áhugasviði.

Námsleiðir í lýðheilsuvísindum, faraldsfræði og líftölfræði eru vistaðar innan Læknadeildar sem skipuleggur og sér um þau námskeið sem merkt eru LÝÐ í kennsluskrá (kjarnanámskeiðin í náminu, ýmis valnámskeið og styttri seminara). Önnur námskeið sem nemendur í lýðheilsuvísindum, faraldsfræði og líftölfræði taka eru í umsjón annarra deilda í HÍ.

Leiðbeinendur í lokaverkefni koma frá Miðstöð í lýðheilsuvísindum (MLV) og öðrum námsbrautum/deildum sem eru í samstarfi við MLV. 

Kjarnanámskeiðin í námsleiðunum stuðla að því að nemendur fái hagnýta og rannsóknartengda þekkingu á heilsu og heilsueflandi aðgerðum.

Mikil breidd valnámskeiða mætir þörfum nemenda með ólík áhugasvið og ólíkan fræðabakgrunn að auka þekkingu sína innan ramma fræðasviðanna, og í rannsóknar-/lokaverkefni byggja nemendur á þeirri kunnáttu sem þeir hafa aflað í námskeiðum og þjálfa um leið sjálfstæð vinnubrögð.

Það er hægt að sækja um inngöngu í meistara- og diplómanámið á haust og vormisseri. Kjarnanámskeiðum er þó raðað upp miðað við að nemendur hefji nám að hausti. Mælt er sérstaklega með því við umsækjendur um meistaranám sem hyggjast ljúka náminu á venjulegum námshraða (4 misseri) hefji nám að hausti.

Nemendur eru hvattir til að kynna sér vel inntökuskilyrði í kennsluskrá HÍ og allar upplýsingar um fylgigögn.

• Inntökuskilyrði í MPH í lýðheilsuvísindum
• Inntökuskilyrði í MS í faraldsfræði
• Inntökuskilyrði í MS í líftölfræði
• Inntökuskilyrði í viðbótardiplómanám í lýðheilsuvísindum.

Upplýsingar um fylgigögn með umsókn um MPH- og MS-nám eða viðbótardiplóma.

Sótt er um rafrænt í meistaranám og viðbótardiplómanám á umsóknartíma. 

• Upplýsingar um umsóknarferlið í doktorsnám. Tekið er á móti umsóknum allt árið.

Að öllu jöfnu er miðað við fyrstu einkunn í námskeiðinu LÝÐ107F Faraldsfræði þegar diplómanemar sækja um inngöngu í meistaranám í lýðheilsuvísindum, faraldsfræði eða líftölfræði (MPH og MS). Þeir þurfa að skila umsókn innan auglýsts umsóknarfrests á vor- eða haustmisseri. Diplómanámið fæst metið inn í MPH og MS-námið skv. gildandi reglum um mat á fyrra námi.

Já. Við mælum þó með að umsækjendur leggi fram hugmyndir að verkefni eða tilgreini áhugasvið sitt í greinargerðinni sem þarf að skila með umsókninni; í það minnsta að nemendur tilgreini hverri af áherslulínunum þeir hafi hug á að fylgja.

Vel skrifuð greinargerð ætti að innihalda upplýsingar um áhugasvið umsækjanda og væntingar hans í náminu. Áherslur nemenda geta hins vegar breyst þegar af stað er haldið í náminu og því er rannsóknar-/lokaverkefni aldrei fullmótað fyrr en lengra er komið.

Nemendur fá viðtal við kennara við lok fyrsta misseris í náminu einmitt til að ræða verkefnið og fá aðstoð við að hefja þá vinnu, en einnig er kjarnanámskeiðið Verklag í vísindum sérstaklega mótað til að nýtast nemendum við undirbúning og vinnslu verkefna.

Umsækjendur eru með mjög fjölbreyttan fræðabakgrunn í grunnnámi, og hafa lokið námi bæði við HÍ og aðra háskóla hérlendis og erlendis. Ef inntökunefnd telur að umsækjanda skorti nauðsynlegan bakgrunn í aðferðar- og/eða tölfræði getur námsstjórn gert kröfu um að umsækjandi ljúki fornámi og/eða diplómanámi í lýðheilsuvísindum áður en sótt er að nýju um inntöku í meistaranámið.

Sem dæmi um bakgrunn nokkurra umsækjenda um MPH og MS námið má nefna: almenn lífvísindi, atvinnulífsfræði, búfræði, félagsfræði, fjölmiðlafræði, geislafræði, guðfræði, heilbrigðisverkfræði, heilbrigðisvísindi, heimspeki, hjúkrunarfræði, iðjuþjálfun, íþróttafræði, líffræði, líftækni, lyfjafræði, læknisfræði, mannfræði, matvælafræði, sálfræði, sjúkraþjálfun, tómstunda- og félagsmálafræði og uppeldis- og menntunarfræði.

Doktorsnemar hafa til dæmis lokið meistaranámi í eftirtöldu: heilbrigðisvísindi, hjúkrunar- og iðnaðarverkfræði, landafræði heilbrigðis- og sjúkdóma, lífefnafræði, lyfjafræði, lýðheilsuvísindi, læknisfræði, megindleg aðferðafræði, næringarfræði, sálfræði og sjúkraþjálfun.

Í viðtali við kennara við lok fyrsta misseris ræða nemendur áhugasvið sitt og fyrirhugað verkefni og í framhaldinu skýrist hvor leiðin er farin. 60e rannsóknarverkefni er sjálfstæð rannsókn sem lýkur í vísindagrein sen er tilbúin til birtingar, ásamt fræðilegum inngangi. 

30e lokaverkefni er fræðileg ritgerð eða kerfisbundið yfirlit yfir þekkingargrunn á ákveðnu sviði lýðheilsuvísinda eða líftölfræði (faraldsfræðinemar skrifa ávallt 60e verkefni). Ef um rannsókn er að ræða er unnið með gögn sem ekki krefjast leyfis frá Vísindasiðanefnd eða Persónuvernd.

Vinna við 30e lokaverkefni samsvarar fullu námi í eitt misseri.

Doktorsnemar bera sjálfir ábyrgð á að finna leiðbeinanda og vinna rannsóknaráætlun, sem skilað er inn með umsókn, í samvinnu við hann.

Meistaranemar ráðfæra sig við umsjónarkennara í viðtali á fyrsta misseri í náminu, þegar vinna við lokaverkefni fer af stað. Nemendur bera þó sjálfir ábyrgð á að hafa samband við þann leiðbeinanda sem best þykir henta og leita eftir samstarfi við hann.

Leiðbeinandi og nemandi koma í sameiningu með tillögu að nefndarmönnum og rannsóknaráætlun er lögð fram skv. reglum deildar leiðbeinanda.

Hafa ber í huga að ef langt er liðið síðan þú laukst grunnnámi og/eða ef þú hefur þunnan bakgrunn í aðferðar- og tölfræði væri mælt með einhverskonar fornámi eða upprifjun í þeim efnum (t.d. hjá Endurmenntun HÍ, einnig hefur Hagfræðideild boðið upp á námskeið í ágústmánuði).

Ef umsækjendur telja sig skorta þennan bakgrunn mælum við með að þeir sæki fyrst um inngöngu í diplómanámið, bæði til að fá tækifæri til að átta sig á þeim kröfum sem gerðar eru til meistaranema, sem og til að geta þá jafnvel sótt um að taka grunnnámskeið í tölfræði innan annarra deilda.

Stundatafla kjarnanámskeiða er breytileg frá ári til árs. Margir fyrirlesarar koma að kennslu í sumum af námskeiðunum, sum eru lotukennd en önnur kennd einu sinni í viku allt misserið.

Heimanám, dæmatímar og verkefni (bæði hóp- og einstaklingsverkefni) eru hluti af náminu og mætingarskylda í nokkrum námskeiðum. Uppbygging námsins er ekki þess eðlis að hægt sé að bjóða upp á þessi námskeið í fjarnámi.

• Reikna má með um 27 klst. í tímasókn og heimavinnu bak við hverja einingu, svo sjá má að töluverð vinna felst í hverju 6 eininga námskeiði.

Þó að námið sé ekki þannig uppbyggt eru margir sem kjósa að taka það á lengri tíma og stunda vinnu meðfram náminu eins og hægt er.

Við reynum því að birta stundatöflur eins fljótt og auðið er en óhjákvæmilega tekur mislangan tíma að skipuleggja námskeiðin.

Við mælum þó vissulega með að meistaranemar minnki a.m.k. við sig vinnu meðan á námi stendur.

Diplómanámið er góður kostur fyrir fólk sem vill stunda nám meðfram vinnu, en þó verður að gera ráð fyrir því að námskeið eru kennd á daginn og sum í lotum.

Námskeið í framhaldsnámi skulu að jafnaði vera sérstök framhaldsnámskeið við Háskóla Íslands eða aðrar viðurkenndar stofnanir. Nemendum í meistaranámi er heimilt að taka námskeið í grunnnámi sem hluta af framhaldsnámi, enda sé það nauðsynleg undirstaða hins þverfaglega náms að mati stjórnar Miðstöðvar í lýðheilsuvísindum.

Miðað skal við að námskeið úr grunnnámi nemi ekki fleiri einingum en 12 af 120. Miðað skal við að lágmarkseinkunn úr námskeiðum í grunnnámi sé 6,0.

Ýmsir möguleikar eru á styrkjum en nemendur sækja um styrk í samstarfi við leiðbeinanda. Vissulega eru möguleikarnir fleiri fyrir stærri verkefni, sbr. doktorsverkefni, en meistaraverkefni gæti í sumum tilfellum fallið undir stærra verkefni og þannig fengist einhver styrkur fyrir nemann.

Meistaranemendum er bent á að ræða þessa möguleika frekar í viðtali við kennara á fyrsta misseri og við leiðbeinanda sinn.

Fyrri meistaranemar hafa m.a. fengið styrki frá:

• Rannsóknarsjóði HÍ
• Eimskipafélagssjóði HÍ
• Aðstoðarmannasjóði HÍ
• Vísindasjóði Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga
• Vísindasjóði Félags íslenskra sjúkraþjálfa
• Rannsóknarnámssjóði Rannís
• Krabbameinsfélaginu Framför
• Minningarsjóði Guðjóns Ólafssonar
• Fræðsluneti Suðurlands
• Astma og ofnæmissamtökunum
• Oddssjóði (Öryrkjabandalag Íslands)
• Swedish Council for Working Life and Social Research

Að auki hafa verkefni verið styrkt í formi rannsóknarstöðu hjá LSH og Krabbameinsfélagi Íslands.

Vísinda- og nýsköpunarsvið Háskóla Íslands annast, auk annars, umsýslu með rannsóknartengdum sjóðum og hefur umsjón með sókn í erlenda sjóði.

Styrkir og sjóðir við HÍ

Skýr uppsetning á skipulagi námsins, lengd, vali á námskeiðum og áherslulínum má finna á tiltekinni síðu hverrar námsleiðar, hér og undir ''Námið -> Kennsluskrá'' á síðu hverrar námsleiðar.

Best er að hafa beint samband við skrifstofu námsins í gegnum tölvupóst eða í síma 525 4956. Þar geta bæði núverandi og tilvonandi nemar fengið aðstoð varðandi námskeiðaval og framvindu í námi.  

Reikna má með um 27 klst. í tímasókn og heimavinnu bak við hverja einingu.

Þess eru dæmi að nemendur fái námskeið sem lokið er við aðra háskóla metin sem valnámskeið. Til að skyldunámskeið séu metin þarf að sýna fram á a.m.k. 80% samsvörun. Því heyrir til undantekninga að nemendur geti stytt námstíma á þennan hátt. Hægt er að kynna sér mat á fyrra námi hér. 

Námsefni og glærur í kjarnanámskeiðum eru að öllu jöfnu á ensku. Kennsla fer aðallega fram á íslensku en einnig ensku.

Erlendir gestakennarar kenna staka fyrirlestra í kjarnanámskeiðum og er þá bæði kennt á ensku og verkefni unnin á ensku.

Rannsóknar- og lokaverkefni geta verið á ensku eða íslensku. Það er því mjög mikilvægt að nemendur hafi góðan lesskilning og geti tjáð sig í orði og riti á ensku.