Skip to main content

Guðfræði, mag. theol.

Guðfræði, mag. theol.

Hugvísindasvið

Guðfræði

mag. theol. – 120 einingar

Námið er einkum skipulagt sem starfsnám presta að loknu BA-námi í guðfræði. Að loknu mag.theol. námi getur nemandi sem hefur lokið starfsþjálfun á vegum þjóðkirkjunnar, hlotið embættisgengi til að sækja um prestsstarf og taka vígslu.

Skipulag náms

X

Kirkjulegir starfshættir, leiðtogahæfni og kennslufræði (GFR058M)

Í námskeiðinu er fjallað um starfshætti og starfsumhverfi vígðrar þjónustu og kristilegs fræðslustarfs. Lögð er áhersla á köllun, leiðtogahæfni, samstarf og fagmennskukenningar.

Starfssiðfræði á grundvelli siðareglna verður til umræðu. Námskeiðið hjálpar nemendum að þroska með sér fagleg og andleg bjargræði í þjónustu og í tengslum við aðrar fagstéttir, markasetningu, forvörnum gegn útbruna, árangursríkum samskiptum og leiðum til að leysa úr ágreiningi. Fjallað verður um forystuhlutverk vígðrar þjónustu, sjálfboðaliðastarf og kenningar sem varpa ljósi á ólík hlutverk og ábyrgð. Gert verður grein fyrir kennslufræði sem nýtist í fræðslustarfi, námsefni og kennsluaðferðum í samhengi fræðslustarfs og fermingarstarfa. Auk fyrirlestra byggir námskeiðið að drjúgum hluta á vinnu nemenda, vettvangsferðum, málstofum, fundum með væntanlegum samstarfsaðilum, verklegum æfingum. 

X

Ritskýring Nt: Pálsbréf og Lúkasarguðspjall (GFR707F)

Í námskeiðinu verða lesnir og greindir valdir kaflar úr Pálsbréfum og Lúkasarguðspjalli á grísku, með stuðningi frá skýringarritum og öðrum hjálpargögnum. Fjallað verður almennt um bókmenntaform þessara rita, sögulegt samhengi þeirra og meginboðskap í guðfræðilegu og siðfræðilegu tilliti. Jafnframt verður túlkunarsagan könnuð í því sambandi og nýjustu rannsóknir kynntar og ræddar. 

X

Trúarlífsfélagsfræði (TRÚ703F)

Hvers konar fyrirbæri er trú og hver eru tengsl trúarbragða við þróun samfélaga? Á námskeiðinu kynnast þátttakendur hvernig slíkum spurningum hefur verið svarað frá félagsfræðilegu sjónarhorni. Námskeiðið er inngangsnámskeið og verður gerð grein fyrir helstu kenningum, aðferðum og hugtökum trúarlífsfélagsfræðinnar. Áberandi í umfjöllun námskeiðsins verða hugtök á borð við nútímavæðingu og ólík form afhelgunar. Á námskeiðinu kynna nemendur sér jafnframt hlutverk átrúnaðar í fjölmenningarsamfélaginu og hvernig beita megi kenningum, aðferðum og hugtökum trúarlífsfélagsfræðinnar til að greina hinn lifaða veruleika trúarbragðanna í ljósi íslenskra aðstæðna.

X

Umhverfissiðfræði og vistguðfræði (GFR612F)

Hver eru tengsl manneskjunnar og meir en mennskrar náttúru? Er náttúran sjálfstæð uppspretta verðmæta eða skýrast verðmæti náttúrunnar af gagnsemi þeirra fyrir manninn?  Ofmeta mannverurnar eigin stöðu í sköpunarverkinu? Þessar og fleiri spurningar liggja til grundvallar vali á siðfræðilegu og guðfræðilegu efni þessa námskeiðs. Náttúrusýn, mannskilningur, guðsskilningur og trúarlegar heimsmyndir eru meginefni og greiningarhugtök. Sérstakur gaumur verður gefinn að hringrás vatns á jörðu og hvernig hún tengist loftslagsmálum á norðurslóðum í nágrenni Íslands.

Efni námskeiðsins tengist sjálfbærnimarkmiðum Sameinuðu þjóðanna á ýmsa vegu, einkum markmið 6, 7, 11, 12, 13 og 14.

X

Forspjall trúfræðinnar (GFR066F)

Í þessu námskeiði verður lögð áhersla á að kynna sögu og uppbyggingu trúfræðinnar og skoða samband hennar við aðrar greinar guðfræðinnar. Í framhaldi af því verður fjallað um nokkur grundvallaratriði kristinnar trúar, svo sem sköpunartrú, hið kristna guðshugtak og þrenningarkenninguna.

X

Hebreska, framhaldsnámskeið: Rutarbók (GFR713F)

Smásagan um Rut í Rutarbók verður lesin á hebresku í þeim tilgangi að kynna nemendur, sem lokið hafa grunnnámskeiði í hebresku, fyrir setningarfræði biblíuhebresku, efla orðaforða þeirra og dýpka skilning þeirra á hljóðkerfisfræði, orðmyndunarfræði og málfræði tungumálsins. Auk þess munu nemendur fá þjálfun í notkun apparatus criticus, textafræðilegu athugasemdakerfi Biblia Hebraica Stuttgartensia.

X

Prédikunarfræði (GFR606F)

Í námskeiðinu er fjallað um prédikunarfræði og nemendur búnir undir boðunarhlutverk í nútímasamfélagi. Auk fyrirlestra byggir námskeiðið að drjúgum hluta á vinnu nemenda, með framsagnaræfingum, flutningi, vinnustofum, matsfundum og málstofum. Gerð er krafa um 75% mætingarskyldu á námskeiðinu. 

X

Kristsfræði (GFR433F)

Hinn kristni mannskilningur og fræðin um Krist eru í brennidepli í þessu námskeiði. Tengsl þessara tveggja stóru stefa er einmitt að finna í persónu Jesú Krists, sem samkvæmt kristinni trú er í senn sannur Guð og sannur maður. Varðandi mannskilninginn er áherslan á mannlegt eðli og afstöðuna til Guðs, á meðan Kristsfræðin fjallar annars vegar um persónu Jesú Krist (hver var Jesús Kristur?) og hins vegar verk hans (hvað gerði hann og hverju breytir það fyrir okkur?).

X

Ritskýring Gt. Sálmar og spekirit (GFR808F)

Yfirlit yfir stöðu sálmanna í helgisiðum og merkingu hinna ýmsu trúarbragðafyrirbæra þeirra. Ritskýrðir eru u.þ.b. 10­15 sálmar af 25 ­ sem lesa skal til prófs. Áhersla er lögð á lítúrgískt málfar, baksvið, hugtök og stíl, áhrif sálmanna hér á landi og á heimfærslu til samtíðarinnar. Dæmi tekin úr áhrifasögu textanna í kristnu trúarlífi og menningu. Hliðsjón er höfð af hebreska textanum.

X

Saga kristni og listir (GFR712F)

Saga kristni og saga listarinnar eru samofnar hvor annarri. Í þessu námskeiði verður fjallað um tengsl kristni við hinar ýmsu tegundir listsköpunar með dæmum úr bókmenntum, myndlist, tónlist og kvikmyndagerð. Þó megináhersla námskeiðsins liggi á kristni í Evrópu verður leitast við að taka dæmi til skoðunar og samanburðar frá öðrum heimshlutum og úr öðrum trúarbrögðum. Einkum verður unnið með frumheimildir frá Norður Evrópu en einnig annars staðar frá. Í umfjöllun námskeiðsins verður sérstök áhersla lögð á myndlist og bókmenntir og gagnkvæm tengsl kristni við slíka listsköpun. Í samhengi myndlistar verður fjallað um ólíkar hugmyndir um gildi hennar fyrir kristni á ólíkum tímabilum og innan ólíkra kristinna kirkjudeilda og trúarhreyfinga. Sérstaklega verður fjallað um kenningar um myndbrot og myndbann. Í umfjöllun um bókmenntir verður m.a. fjallað um bókmenntahugtakið, aðgreininguna milli veraldlegra og trúarlegra bókmennta og beitingu bókmenntafræðilegra kenninga við greiningu á kristnum trúarlegum textum.

X

Kirkjulegir starfshættir, leiðtogahæfni og kennslufræði (GFR058M)

Í námskeiðinu er fjallað um starfshætti og starfsumhverfi vígðrar þjónustu og kristilegs fræðslustarfs. Lögð er áhersla á köllun, leiðtogahæfni, samstarf og fagmennskukenningar.

Starfssiðfræði á grundvelli siðareglna verður til umræðu. Námskeiðið hjálpar nemendum að þroska með sér fagleg og andleg bjargræði í þjónustu og í tengslum við aðrar fagstéttir, markasetningu, forvörnum gegn útbruna, árangursríkum samskiptum og leiðum til að leysa úr ágreiningi. Fjallað verður um forystuhlutverk vígðrar þjónustu, sjálfboðaliðastarf og kenningar sem varpa ljósi á ólík hlutverk og ábyrgð. Gert verður grein fyrir kennslufræði sem nýtist í fræðslustarfi, námsefni og kennsluaðferðum í samhengi fræðslustarfs og fermingarstarfa. Auk fyrirlestra byggir námskeiðið að drjúgum hluta á vinnu nemenda, vettvangsferðum, málstofum, fundum með væntanlegum samstarfsaðilum, verklegum æfingum. 

X

Ritskýring Nt: Pálsbréf og Lúkasarguðspjall (GFR707F)

Í námskeiðinu verða lesnir og greindir valdir kaflar úr Pálsbréfum og Lúkasarguðspjalli á grísku, með stuðningi frá skýringarritum og öðrum hjálpargögnum. Fjallað verður almennt um bókmenntaform þessara rita, sögulegt samhengi þeirra og meginboðskap í guðfræðilegu og siðfræðilegu tilliti. Jafnframt verður túlkunarsagan könnuð í því sambandi og nýjustu rannsóknir kynntar og ræddar. 

X

Trúarlífsfélagsfræði (TRÚ703F)

Hvers konar fyrirbæri er trú og hver eru tengsl trúarbragða við þróun samfélaga? Á námskeiðinu kynnast þátttakendur hvernig slíkum spurningum hefur verið svarað frá félagsfræðilegu sjónarhorni. Námskeiðið er inngangsnámskeið og verður gerð grein fyrir helstu kenningum, aðferðum og hugtökum trúarlífsfélagsfræðinnar. Áberandi í umfjöllun námskeiðsins verða hugtök á borð við nútímavæðingu og ólík form afhelgunar. Á námskeiðinu kynna nemendur sér jafnframt hlutverk átrúnaðar í fjölmenningarsamfélaginu og hvernig beita megi kenningum, aðferðum og hugtökum trúarlífsfélagsfræðinnar til að greina hinn lifaða veruleika trúarbragðanna í ljósi íslenskra aðstæðna.

X

Umhverfissiðfræði og vistguðfræði (GFR612F)

Hver eru tengsl manneskjunnar og meir en mennskrar náttúru? Er náttúran sjálfstæð uppspretta verðmæta eða skýrast verðmæti náttúrunnar af gagnsemi þeirra fyrir manninn?  Ofmeta mannverurnar eigin stöðu í sköpunarverkinu? Þessar og fleiri spurningar liggja til grundvallar vali á siðfræðilegu og guðfræðilegu efni þessa námskeiðs. Náttúrusýn, mannskilningur, guðsskilningur og trúarlegar heimsmyndir eru meginefni og greiningarhugtök. Sérstakur gaumur verður gefinn að hringrás vatns á jörðu og hvernig hún tengist loftslagsmálum á norðurslóðum í nágrenni Íslands.

Efni námskeiðsins tengist sjálfbærnimarkmiðum Sameinuðu þjóðanna á ýmsa vegu, einkum markmið 6, 7, 11, 12, 13 og 14.

X

Forspjall trúfræðinnar (GFR066F)

Í þessu námskeiði verður lögð áhersla á að kynna sögu og uppbyggingu trúfræðinnar og skoða samband hennar við aðrar greinar guðfræðinnar. Í framhaldi af því verður fjallað um nokkur grundvallaratriði kristinnar trúar, svo sem sköpunartrú, hið kristna guðshugtak og þrenningarkenninguna.

X

Hebreska, framhaldsnámskeið: Rutarbók (GFR713F)

Smásagan um Rut í Rutarbók verður lesin á hebresku í þeim tilgangi að kynna nemendur, sem lokið hafa grunnnámskeiði í hebresku, fyrir setningarfræði biblíuhebresku, efla orðaforða þeirra og dýpka skilning þeirra á hljóðkerfisfræði, orðmyndunarfræði og málfræði tungumálsins. Auk þess munu nemendur fá þjálfun í notkun apparatus criticus, textafræðilegu athugasemdakerfi Biblia Hebraica Stuttgartensia.

X

Prédikunarfræði (GFR606F)

Í námskeiðinu er fjallað um prédikunarfræði og nemendur búnir undir boðunarhlutverk í nútímasamfélagi. Auk fyrirlestra byggir námskeiðið að drjúgum hluta á vinnu nemenda, með framsagnaræfingum, flutningi, vinnustofum, matsfundum og málstofum. Gerð er krafa um 75% mætingarskyldu á námskeiðinu. 

X

Kristsfræði (GFR433F)

Hinn kristni mannskilningur og fræðin um Krist eru í brennidepli í þessu námskeiði. Tengsl þessara tveggja stóru stefa er einmitt að finna í persónu Jesú Krists, sem samkvæmt kristinni trú er í senn sannur Guð og sannur maður. Varðandi mannskilninginn er áherslan á mannlegt eðli og afstöðuna til Guðs, á meðan Kristsfræðin fjallar annars vegar um persónu Jesú Krist (hver var Jesús Kristur?) og hins vegar verk hans (hvað gerði hann og hverju breytir það fyrir okkur?).

X

Ritskýring Gt. Sálmar og spekirit (GFR808F)

Yfirlit yfir stöðu sálmanna í helgisiðum og merkingu hinna ýmsu trúarbragðafyrirbæra þeirra. Ritskýrðir eru u.þ.b. 10­15 sálmar af 25 ­ sem lesa skal til prófs. Áhersla er lögð á lítúrgískt málfar, baksvið, hugtök og stíl, áhrif sálmanna hér á landi og á heimfærslu til samtíðarinnar. Dæmi tekin úr áhrifasögu textanna í kristnu trúarlífi og menningu. Hliðsjón er höfð af hebreska textanum.

X

Saga kristni og listir (GFR712F)

Saga kristni og saga listarinnar eru samofnar hvor annarri. Í þessu námskeiði verður fjallað um tengsl kristni við hinar ýmsu tegundir listsköpunar með dæmum úr bókmenntum, myndlist, tónlist og kvikmyndagerð. Þó megináhersla námskeiðsins liggi á kristni í Evrópu verður leitast við að taka dæmi til skoðunar og samanburðar frá öðrum heimshlutum og úr öðrum trúarbrögðum. Einkum verður unnið með frumheimildir frá Norður Evrópu en einnig annars staðar frá. Í umfjöllun námskeiðsins verður sérstök áhersla lögð á myndlist og bókmenntir og gagnkvæm tengsl kristni við slíka listsköpun. Í samhengi myndlistar verður fjallað um ólíkar hugmyndir um gildi hennar fyrir kristni á ólíkum tímabilum og innan ólíkra kristinna kirkjudeilda og trúarhreyfinga. Sérstaklega verður fjallað um kenningar um myndbrot og myndbann. Í umfjöllun um bókmenntir verður m.a. fjallað um bókmenntahugtakið, aðgreininguna milli veraldlegra og trúarlegra bókmennta og beitingu bókmenntafræðilegra kenninga við greiningu á kristnum trúarlegum textum.

X

Mag. theol. verkefni (GFR024L, GFR024L, GFR024L)

Námskeiðið er valkostur fyrir mag.theol. nemendur sem kjósa að vinna meistaraprófsverkefni í stað hefðbundinnar rannsóknarritgerðar. Valið stendur á milli tvenns konar verkefna, annars vegar starfstengds matsverkefnis eða þróunarverkefnis og hins vegar starfstengds miðlunarverkefnis, í samræmi við nánari lýsingu í reglum um meistaraprófsverkefnið. Námskeiðinu er fyrst og fremst ætlað að sýna hæfni nemenda til sjálfstæðra vinnubragða, til skipulegrar úrvinnslu og miðlunar efnis, og til notkunar fræðilegra og faglegra  hjálpargagna.

X

Mag. theol. verkefni (GFR024L, GFR024L, GFR024L)

Námskeiðið er valkostur fyrir mag.theol. nemendur sem kjósa að vinna meistaraprófsverkefni í stað hefðbundinnar rannsóknarritgerðar. Valið stendur á milli tvenns konar verkefna, annars vegar starfstengds matsverkefnis eða þróunarverkefnis og hins vegar starfstengds miðlunarverkefnis, í samræmi við nánari lýsingu í reglum um meistaraprófsverkefnið. Námskeiðinu er fyrst og fremst ætlað að sýna hæfni nemenda til sjálfstæðra vinnubragða, til skipulegrar úrvinnslu og miðlunar efnis, og til notkunar fræðilegra og faglegra  hjálpargagna.

X

Mag. theol. verkefni (GFR024L, GFR024L, GFR024L)

Námskeiðið er valkostur fyrir mag.theol. nemendur sem kjósa að vinna meistaraprófsverkefni í stað hefðbundinnar rannsóknarritgerðar. Valið stendur á milli tvenns konar verkefna, annars vegar starfstengds matsverkefnis eða þróunarverkefnis og hins vegar starfstengds miðlunarverkefnis, í samræmi við nánari lýsingu í reglum um meistaraprófsverkefnið. Námskeiðinu er fyrst og fremst ætlað að sýna hæfni nemenda til sjálfstæðra vinnubragða, til skipulegrar úrvinnslu og miðlunar efnis, og til notkunar fræðilegra og faglegra  hjálpargagna.

X

Mag. theol. ritgerð (GFR441L, GFR441L, GFR441L)

Lokaritgerð til mag.theol. prófs er einstaklingsbundin rannsókn sem nemandi vinnur sjálfstætt undir leiðsögn leiðbeinanda. Leiðbeinandi er að jafnaði valinn úr hópi fastra kennara guðfræði- og trúarbragðafræðideildar. Val viðfangsefnis er fyrst og fremst á ábyrgð nemandans en í samráði við leiðbeinanda. Miðað er við að vinnan við ritgerðina taki heila önn fyrir nemanda í fullu námi. Deila má vinnunni niður á tvær annir ef nemendur kjósa það.

X

Mag. theol. ritgerð (GFR441L, GFR441L, GFR441L)

Lokaritgerð til mag.theol. prófs er einstaklingsbundin rannsókn sem nemandi vinnur sjálfstætt undir leiðsögn leiðbeinanda. Leiðbeinandi er að jafnaði valinn úr hópi fastra kennara guðfræði- og trúarbragðafræðideildar. Val viðfangsefnis er fyrst og fremst á ábyrgð nemandans en í samráði við leiðbeinanda. Miðað er við að vinnan við ritgerðina taki heila önn fyrir nemanda í fullu námi. Deila má vinnunni niður á tvær annir ef nemendur kjósa það.

X

Mag. theol. ritgerð (GFR441L, GFR441L, GFR441L)

Lokaritgerð til mag.theol. prófs er einstaklingsbundin rannsókn sem nemandi vinnur sjálfstætt undir leiðsögn leiðbeinanda. Leiðbeinandi er að jafnaði valinn úr hópi fastra kennara guðfræði- og trúarbragðafræðideildar. Val viðfangsefnis er fyrst og fremst á ábyrgð nemandans en í samráði við leiðbeinanda. Miðað er við að vinnan við ritgerðina taki heila önn fyrir nemanda í fullu námi. Deila má vinnunni niður á tvær annir ef nemendur kjósa það.

Öll fög eru skyldufög nemaVValfagBBundið val er háð skilyrðum ENámskeiðið er ekki kennt á misserinuNámsleiðin í Kennsluskrá

Hvað segja nemendur?

Pétur G. Markan
Aldís Rut Gísladóttir
Jónína Ólafsdóttir
Hildur Eir Bolladóttir
Pétur G. Markan
Mag.theol

Oftar og oftar verður mér hugsað til námsára minna við Guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands. Oftar og oftar rek ég mig aftur til þekkingar og reynslu sem ég öðlaðist við nám í deildinni og hagnýti í lífi og starf. Oftar og oftar sakna ég mentora minna og sannfærist um það sem mig grunaði einungis þá, þeir eru úrvalslið, í heimsgóðum skóla. Oftar og oftar sakna ég samferðastúdenta og æ oftar hugsa ég til leiðbeinandans sem fylgdi mér í gegnum ritgerðaskrif, með festu, aðhaldi, fyrirmynd, kærleika og vinskap. Oftar og oftar öfunda ég nýstúdenta við Guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands.

Aldís Rut Gísladóttir
Embættispróf í guðfræði

Námið við Guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands er alveg einstakt. Námið sjálft er mjög akademískt, fjölbreytt, skemmtilegt og krefjandi. Námskeiðaúrvalið er spennandi og kennararnir eru fræðimenn fram í fingurgóma sem hafa mikla ástríðu fyrir starfi sínu. Guðfræðinámið er mannbætandi nám og það hefur gert mig að heilsteyptari manneskju. Þar sem deildin er ekki stór kynnist maður kennurum og öðrum nemendum vel. Sú vinátta sem ég hef stofnað til í náminu er vinátta sem mun vara ævilangt. Ég mæli eindregið með guðfræði og trúarbragðafræði.

Jónína Ólafsdóttir
Embættispróf í guðfræði

Það sem stendur uppúr við námslok mín við Guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands er hvað námið gaf mér víða sýn á eðli manneskjunnar. Námið er gríðarlega fjölbreytt og nálgast á þverfaglegan hátt mismunandi viðfangsefni hugvísinda. Smæð deildarinnar er tvímælalaust kostur fyrir nemandann og gerir það að verkum að aðgengi að kennurum er gott, auðvelt er að hafa áhrif á stefnumótun deildarinnar og góð stemmning skapast meðal nemenda.

Hildur Eir Bolladóttir
Embættispróf í guðfræði

„Það er stundum sagt að eitt sé að læra og annað að menntast, á hverjum degi lærum við eitthvað nýtt,  til dæmist þegar við flettum í gegnum netmiðla eða hlýðum á útvarp, sá lærdómur sem þaðan kemur er auðvitað á sinn hátt nokkuð mikilvægur en hann er samt ekki það sem við köllum menntun. Ég upplifði í fyrsta skipti á minni skólagöngu að menntast þegar ég kom inn í Guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands, þar lærði ég að greina hugsun, forma framsetningu hugsunar og efast um eigin niðurstöðu. Guðfræðinámið er líka nám í mjög mörgu og þess vegna menntun sem getur nýst manni í margt fleira en prestskap en það hef ég sjálf sannreynt í hliðarverkum ýmiskonar meðal annars fjölmiðlun og skrifum um þjóðfélagsmál.“ 

Hafðu samband

Þjónustuborð Hugvísindasviðs
s.525 4400 hug@hi.is.
Opið virka daga frá kl 10:00–12:00 og 13:00–15:00.

3. hæð Aðalbyggingar.
Sæmundargötu 2, 102 Reykjavík.

Nemendur á Hugvísindasviði geta einnig nýtt sér þjónustuborð á Háskólatorgi.

Fylgstu með Hugvísindasviði

 Instagram   Youtube 
 Facebook

Aðalbygging Háskóla Íslands

Hjálplegt efni

Ertu með fleiri spurningar? Hér finnurðu svör við ýmsum þeirra og upplýsingar um ýmislegt annað sem gott er að hafa í huga þegar þú velur nám.