Málþing um aðferðafræði við úthlutun þingsæta

Málþing um aðferðafræði við úthlutun þingsæta verður haldið mánudaginn 24. nóvember 2025, kl. 14-17 í sal E-103 í Eddu, húsi íslenskunnar við Arngrímsgötu 5 í Reykjavík.

Að málþinginu standa stærðfræðistofa Raunvísindastofnunar Háskólans og Hið íslenska bókmenntafélag. 

Dagskrá: 

Reynir Axelsson setur málþingið og stýrir því. 

Þorkell Helgason: „Hvernig reiknast menn á þing.“ Farið verður vítt og breytt um efni málþingsins í tilefni af útkomu bókar hans og Jóns Kristins Einarssonar, Kosningafræðarans, sem Bókmenntafélagið hefur nú gefið út. Drepið verður á áform stjórnvalda um næstu breytingar á kosningakerfinu.  

Jón Kristinn Einarsson: "Stjórnmál og stærðfræði." Þar verður fjallað um þann fjölda kosningakerfa sem stungið hefur verið upp á til notkunar í Alþingiskosningum í rás tímans. 

Friedrich Pukelsheim: „Reform of the Electoral System for the German Bundestag“. Sagt verður frá því hvernig kosið er og sætum úthlutað til þýska Sambandsþingsins, en það kerfi hefur víða orðið fyrirmynd. Verður flutt á ensku.  

Kristján Jónasson: „"Kosningahermininn: Opinn hugbúnaður til þróunar og prófunar á kosningakerfum"“ Hugbúnaðinum verður lýst og bent á hvernig hann geti komið að góðum notum við þá endurskoðun kosningalaga sem væntanlega er framundan. 

Pallborð undir stjórn Benedikts Steinars Magnússonar. Þátttakendur auk frummælenda verða: Eva H. Önnudóttir, próf. í stjórnmálafræði, Helgi Bernódusson, fyrrv. skrifstofustjóri Alþingis og Pawel Bartoszek, þingmaður og stærðfræðingur. 

Stærðfræðistofa býður upp á veitingar. 

Unnt verður að kaupa bókina Kosningafræðarann á afsláttarverði, á 6000 kr.  

Málþingið fjallar um grundvallarþátt lýðræðisins, frjálsar og réttlátar kosningar, nú þegar frjálslynt lýðræði á í vök að verjast.   

Málþingið er ætlað þeim sem hafa almennan áhuga á kosningamálum og þó einkum á kjördæmaskipan og úthlutun sæta. Leikmenn jafnt og þeir sem fýsir í stærðfræðina, sem liggur að baki, ættu að hafa gagn og gaman af málþinginu, .ar með talið stjórnmálamenn og fjölmiðlamenn, en líka stúdentar og kennarar. 

 

Um þátttakendur:  

• Reynir Axelsson er fyrrv. dósent í stærðfræði og hefur í áratugi setið í fulltrúaráði Bókmenntafélagsins. 

• Þorkell Helgason er fyrrv. prófessor í stærðfræði við Háskóla Íslands og hefur í áratugi verið ráðgjafi stjórnvalda um aðferðir við úthlutun þingsæta. 

• Jón Kristinn Einarsson er sagnfræðingur og höfundar þáttar Í Kosningafræðaranum um sögu íslenskra kosningalaga. 

• Friedrich Pukelsheim er fyrrv. prófessor við Háskólann í Augsburg. Hann er höfundur bóka og lykilrita um kosningastærðfræði en um leið eftirsóttur ráðgjafi stjórnvalda víða um Evrópu. 

• Kristján Jónasson er prófessor í stærðfræði við Háskóla Íslands og leiðir vinnu við þróun Kosningahermisins. 

• Benedikt Steinar Magnússon er dósent í stærðfræði við Háskóla Ísland og stofustjóri stærðfræðistofu Raunvísindastofnunar Háskólans.