Doktorsvörn í líf- og læknavísindum - Eyþór Björnsson

Föstudaginn 8. október ver Eyþór Björnsson doktorsritgerð sína í líf- læknavísindum við læknadeild Háskóla Íslands. Ritgerðin ber heitið: Erfðir kransæðasjúkdóms með áherslu á þátt blóðfitu. Genetics of coronary atherosclerosis with an emphasis on blood lipids.

Andmælendur eru dr. Ruth McPherson, prófessor við University of Ottawa Heart Institute í Kanada og dr. Gunnar Sigurðsson, prófessor emeritus við Háskóla Íslands.

Leiðbeinandi var dr. Guðmundur Þorgeirsson, prófessor emeritus, og umsjónarkennari var dr. Karl K. Andersen, prófessor. Meðleiðbeinandi var dr. Unnur Þorsteinsdóttir, yfirmaður rannsókna ÍE. Aðrir í doktorsnefnd voru dr. Hilma Hólm, yfirmaður hjarta- og æðarannsókna ÍE, og dr. Daníel F. Guðbjartsson, tölfræðingur.

Þórarinn Guðjónsson, prófessor og deildarforseti læknadeildar, stjórnar athöfninni sem fer fram í Hátíðasal Háskóla Íslands og hefst kl. 09:00.

Vörninni verður streymt: 

https://livestream.com/hi/doktorsvorneythorbjornsson

Ágrip

Kransæðasjúkdómur er algengur sjúkdómur sem er flókinn og margþættur. Erfðir hafa áhrif á tilurð og framgang sjúkdómsins, enda er ættlægni hans vel þekkt. Í þessu doktorsverkefni er leitast við að varpa frekara ljósi á þátt algengra og sjaldgæfra erfðaþátta í meingerð sjúkdómsins, með áherslu á áhrif þeirra á blóðfitur svo sem kólesteról. Verkefnið byggir á fjórum birtum rannsóknum sem unnar voru upp úr gagnagrunni Íslenskrar erfðagreiningar, sem hefur að geyma arfgerðar- og svipgerðarupplýsingar yfir 160 þúsunda Íslendinga.

Niðurstöður verkefnisins sýna að aukin byrði algengra erfðaþátta stuðlar að aukinni útbreiðslu og alvarleika kransæðasjúkdóms. Þær styrkja að orsakasamhengi er milli aukins magns kólesteróls sem bundið er í apoB lípóprótínum og aukinnar æðakölkunar í kransæðum. Niðurstöðurnar varpa nýju ljósi á algengi og heilsufarsleg áhrif sjaldgæfa erfðasjúkdómsins arfbundinnar kólesterólhækkunar á Íslandi. Einnig er sagt frá uppgötvun fyrstu stökkbreytingar í geninu fyrir LDL-viðtakann (LDLR) sem veldur aukinni tjáningu og þannig verulegri lækkun á magni LDL kólesteróls í blóði.

Um doktorsefnið

Eyþór Björnsson er fæddur 16. ágúst 1988 og er uppalinn í Kópavogi. Hann lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum í Reykjavík 2009 og embættisprófi í læknisfræði frá læknadeild Háskóla Íslands árið 2016. Hann hóf sérnám í almennum lyflækningum við Landspítala árið 2018. Frá árinu 2020 hefur hann stundað sérnám í hjartalækningum við Haukeland háskólasjúkrahúsið í Björgvin í Noregi. Hann hefur sinnt rannsóknarvinnu við Íslenska erfðagreiningu samhliða námi frá 2013. Foreldrar Eyþórs eru Herdís Herbertsdóttir hjúkrunarfræðingur og Björn Kristjánsson kjötiðnaðarmaður, sem er látinn. Eyþór er giftur Hörpu Pálsdóttur lækni og búa þau í Björgvin í Noregi. Þau eiga tvö börn, Dag og Kára.