Hagnýt fornleifafræði

Hugvísindasvið

Hagnýt fornleifafræði

MA – 90 einingar

MA nám í hagnýtri forleifafræði er fyrir þau sem stefna á starfsferil á vettvangi fornleifa frekar en á doktorsnám eða rannsóknir.

Námið er að mestu leiti drifið áfram af sjálfstæðri vinnu nemenda undir handleiðslu kennara.

Sækja um nám

Show Um hvað snýst námið?

Fornleifafræði fæst við að lesa úr, túlka og draga ályktanir um horfin samfélög útfrá brotakenndum heimildum og reynir því oft á rökhyggju og öguð vinnubrögð.

Í hagnýtri fornleifafræði fá nemendur markvissa kennilega og faglega þjálfun í framkvæmd og stjórnun leyfisskyldra fornleifarannsókna með áherslu á aðferðir en líka siðfræði og þjálfun í vísindalegum viðhorfum.

Uppbygging náms

Námið er 90 einingar og er sett upp sem fullt nám til eins og hálfs árs.

Námið skiptist í:

Skyldunámskeið, 50 einingar
Valnámskeið. 10 einingar
Lokaverkefni, 30 einingar

Fyrirkomulag kennslu

Námið er að mestu kennt á íslensku, en sum námskeið/námskeiðshlutar eru kennd á ensku. Öll próf eru lögð fyrir á íslensku.

Verkleg kennsla í fer fram á vettvangi fornleifarannsókna og í kennslustundum. Bókleg kennsla fer fram í fyrirlestrum, samræðuformi og málstofum. Tímasókn er mikilvæg en frumskilyrði er að hafa lesið það efni sem fjalla á um hverju sinni.

Meginmarkmið

Miðað að því að nemendur:

verði fær um að skipuleggja, framkvæma og ljúka lítilli til meðalstórri fornleifarannsókn á Íslandi.
öðlist traustan skilning og þekkingu á fornleifafræðilegum aðferðum og þeirri tækni sem nýta má við fornleifaskráningu, þar á meðal fjarkönnun, uppgröft og úrvinnslu.
geti sýnt fram á víðtækan skilning á hlutverki fornleifafræði í minjavernd, sér í lagi eins og hún er framkvæmd á Íslandi.

Annað

Námið veitir ekki aðgang að doktorsnámi.

Skipulag náms

1. ár

Fornleifaskráning (FOR702F)

Nemandi gerir sjálfstæða rannsókn á sviði landsháttafornleifafræði sem felur m.a. í sér fornleifaskráningu.

Nánar um námskeiðið

Kenningar í hugvísindum (FOR709F)

Námskeiðinu er ætlað að breikka og dýpka þekkingu nemenda á kenningum í hugvísindum og að veita þeim innsýn í ólík kennileg sjónarmið og aðferðir sem efst eru á baugi í fræðunum. Í námskeiðinu verða kynntar og ræddar valdar kenningar sem hafa sett mark sitt á fræðilega umræðu í hugvísindum síðustu áratugi, samhliða því sem nemendum verður kennt að beita þeim á eigin rannsóknir.

Nánar um námskeiðið

Þrettán hlutir (FOR701M)

Conventional sociological or historical accounts tend to portray human life as if objects either are irrelevant or at best, passive and inert. This course follows the ‘material turn’ that has occurred in the social sciences and the humanities in the past 20 years and explores the importance of things for understanding human society and history. Drawing on examples from a wide range of disciplines from design history to archaeology, each week a different object is taken for study, illustrating the various disciplinary and theoretical approaches that have been taken to material culture in recent years. The course will be organized around weekly lectures, reading and discussion. The course will be taught in english.

Nánar um námskeiðið

Fornleifafræði eftir 1500 (FOR702M)

Í nútíma heimi er auðvelt að hugsa um fortíðina sem eitthvað sem er langt í burtu og hversdeginum óviðkomandi – hvort sem það er heimsókn á safn eða jafnvel fornleifafræðinám, sagan virðist alltaf vera aðskilin frá hversdagsleikanum. Hún er áhugamál okkar eða eitthvað sem við skoðum okkur til skemmtunar. Markmið þessa námskeiðs er að skoða samtímann frá sjónarhorni fornleifa- og sagnfræði: á hvaða hátt er líf okkar afleiðing atburða sem gerðust í fortíðinni? Námskeiðið mun sýna hvernig fortíðin lifir í nútímanum – ekki sem sögustaðir eða fornleifafræðibók heldur sem eitthvað sem hefur áhrif á skipulag hversdagsins og efnisveruleikan sem við búum í. Þótt rætur þessa ferla nái aftur til líffræðilegrar þróunar okkar þá má færa sterk rök fyrir því að flestir áhrifavaldarnir sem skapa umhverfi okkar eigi sér upphaf á síðustu 500 árum.

Nánar um námskeiðið

Miðaldafornleifafræði (FOR812F)

During the last decades, medieval archaeology has experienced significant growth as a discipline concerned with material culture. Initially, the use of material culture was marginalized to the role of confirming or refuting historical knowledge about this period but today it is understood as having equal historical importance to the archived material. The course is thus intended to improve student’s understanding of Medieval Europe during the period 800–1600 AD through the study of material culture. It deals with general themes in medieval archaeology, such as identity, social status, rural and urban landscapes, religion, life and death, rather than the historical development of the Middle Ages in chronological order. The aim is to give students insight into the different fields of theory and method of medieval archaeology through both material and documentary evidences in accordance with the current state of research. A special emphasis will be put on medieval Iceland, as a part of European culture and society, but even on how medieval archaeologists gather their sources, analyse them and reach conclusions of historical importance.

Nánar um námskeiðið

Vettvangsskóli í fornleifafræði á Hofstöðum (FOR004M)

Kennsla í námskeiðinu fer fram á vettvangi á Hofstöðum í Mývatnssveit. Nemendur kynnast helstu einkennum íslenskra fornleifa og taka þátt í vettvangsrannsóknum sem geta falið í sér uppmælingu, fjarkönnun, borkjarnakönnun og uppgröft. Nemendur fá þjálfun í öllum stigum fornleifarannsóknar á vettvangi, frá hönnun rannsóknarverkefnis til úrvinnslu og kynningar fyrir fræðasamfélagi, almenningi og ferðamönnum. Nemendur kynnast tímasetningaraðferðum, site formation processes og efnismenningu Norður Atlantshafs. Áhersla er lögð á að setja staðbundnar fornleifarannsóknir í fræðilegt samhengi, að nemendur kynnist þeirri umræðu og þeim álitamálum sem uppi eru á sviði fornleifafræði Norður Atlantshafs. Einnig er lögð áhersla á að nemendur kynnist aðferðafræði minjaverndar og fá innsýn inn í áskoranir og möguleika menningararfs ferðaþjónustu.

Nánar um námskeiðið

Lokaverkefni (FOR431L, FOR431L, FOR431L)

The Master’s project for 30 credits will include as a core part, a practical project involving fieldwork, archival analysis or lab work which will have been defined through a prior project design. The project design is expected to have a clearly defined question, methodology and work plan. The student is expected to execute the practical work independently. The results of the project are to be written up in a report of no less than 10,000 words and no more than 30,000 words. The report will be written in a clear and accessible manner. The report will be written either in Icelandic or English and will include an abstract in both English and Icelandic.

Nánar um námskeiðið